Cwyn y Gweithwyr a Cherddi Eraill - R. J. Derfel

“Tra byddo ein gwlad o gwr i gwr

Yn eiddo arglwyddi tir,
Na chaned Cymro wladgarol gerdd,
Heb ynddi frawddeg o wir;
Yn hytrach datganer rhyfel gân,
I gasglu y Cymry ynghyd;
I ymladd â’r gelyn am y tir,
Nes ennill y wlad i gyd.”

Roedd Robert Jones Derfel (1824-1905) yn fardd, traethodydd, llyfrwerthwr a chyhoeddwr, ac fe’i cofir yn bennaf heddiw fel cenedlaetholwr cynnar ond yn anad dim fel un o arloeswyr y mudiad Sosialaidd yng Nghymru. Yn hytrach na chystadlu mewn Eisteddfodau, defnyddiodd ei farddoniaeth er mwyn amlygu gwirioneddau anodd Prydain yn y bedwaredd ganrif ar bymtheg: tlodi, anghydraddoldeb, hawliau gweithwyr, ac agweddau at ferched.

Y detholiad hwn o’i farddoniaeth yw’r cyntaf i gael ei gyhoeddi ers dros canrif. Wedi’i gynnwys hefyd mae rhagymadrodd gan D. Ben Rees, sydd wedi cyhoeddi nifer o lyfrau ar dreftadaeth sosialaidd Cymru.

Clawr papur, 110 o dudalennau.

Robert Jones Derfel (1824-1905) was a poet, essayist, bookseller and publisher, and is remembered today as an early proponent of Welsh nationalism but above all as one of the pioneers of the socialist movement in Wales. Rather than competing in Eisteddfodau he used his poetry to draw attention to the injustices of 19th century Britain: poverty, inequality, the rights of workers, and attitudes towards women.

This selection of his poetry is the first to be published in over a century. Included also is an introduction by D. Ben Rees, one of the foremost historians of Wales's radical history who has published a number of books on Wales's socialist heritage.

Paperback, 110pp.