Mae'r gyfrol hon yn ffrwyth dwy ddarlith a draddodwyd gan John Dilwyn Williams yng Nghanolfan Hanes Uwchgwyrfai yn 2024 a 2025. Ac yntau'n awdurdod ar hanes plasau a theuluoedd bonheddig Llŷn ac Eifionydd, pleser fu gwrando arno'n ymdrin yn afieithus â phlas a stad Madryn a'i dau sgweiar enwocaf.
